8 tips voor een succesvol bestaan als freelance creatief
Droom je ervan om voor jezelf beginnen? Anneroos Ribbers werkt al vijf jaar als freelancer in de creatieve industrie en is gespecialiseerd in social en sustainable branding. Ze vertelde me waarom het oké is om op je bek te gaan, hoe je voor balans zorgt terwijl je alle beslissingen zelf moet maken en waarom om hulp vragen niet een zwakte maar juist een kracht is. Na het lezen van deze tips ben jij in no time een rising star in freelance land!
1. Vind een fijne werkplek Toen ik begon met freelancen werkte ik vanuit huis maar op een gegeven moment was ik dat echt ontgroeid. Je komt je huis bijna niet meer uit (en ook aankleden en opmaken is niet meer nodig hehe). Sinds drie jaar werk ik op een studio die ik deel met like-minded creatieven. We zijn dan wel geen directe collega’s maar kunnen goed sparren, advies geven en samen lunchen. Dat werkt heel fijn. Ik merk dat mijn dagen sindsdien veel productiever zijn en ik mijn werk ook beter kan loslaten aan het einde van de dag.
2. Zorg voor balans Soms moet je ‘ja’ zeggen tegen een iets minder leuke klus om daar even lekker mee te verdienen zodat je daarna al je creativiteit weer kwijt kunt in een toffe klus met weinig budget (waarmee je bijvoorbeeld wel iets voor de wereld kunt betekenen of veel creativiteit in kwijt kan). Een tip als je twijfelt over het aannemen van een opdracht is om te kijken naar de volgende drie aspecten:
1: je leert er veel van (het voegt iets toe aan je skills, netwerk of portfolio), 2: het betaalt goed, of 3: je wordt er blij van. Mijn streven is om uit een opdracht altijd twee van de drie aspecten te halen.
3. Leer nee zeggen Op dit moment heb ik de luxe dat klussen naar me toe komenen ik niet aan koudeacquisitie hoef te doen. Dat betekent ook dat ik soms nee moet zeggen en dat vind ik best lastig. Ik probeer te bepalen wat voor mij het meest waardevol is: hoe interessant is de klus en in hoeverre past het merk en hun vraag bij mij en de kant die ik nu op wil? Het is dus handig om dit voor jezelf op een rijtje te hebben. Zo wil ik me de komende tijd vooral gaan richten op landurige branding trajecten met een specialisatie in sustainable food. Ook is het voor mijn werkzijze een must dat een merk uit een intrinsieke motivatie geboren is. Ik help merken hun verhaal te vertellen. Door goed luisteren, filteren en vormgeven van wat er al ligt. Voor grote, commerciële merken een verhaal ‘verzinnen’ en er een marketing sausje overheen gooien is niet mijn ding. Zorg ervoor dat je jouw ‘niche’ ontdekt.
4. Op je bek gaan is oké Zeker als beginnend freelancer moet je fouten incalculeren. Geldzaken is bijvoorbeeld iets dat ik niet perse leuk vind of mij natuurlijk afgaat. Ook zal je geheid tegen het moment aanlopen dat je te veel werk aan het doen bent voor te weinig geld (in het begin ook helemaal oké, je moet hier tenslotte een modus in vinden, een netwerk en portfolio opdoen). Je zult zien dat je hier gaande weg in groeit. Het is makkelijk om boos op jezelf te zijn omdat je bepaalde dingen anders had willen aanpakken. Maar fouten maken hoort er nou eenmaal bij en daar kun je alleen maar van leren. Kijk hier ook oplossingsgericht naar; zo heb ik bijvoorbeeld (toen ik eenmaal genoeg verdiende) iemand gevraagd om te helpen met mijn geldzaken. Dat je voor jezelf werkt betekent zeker niet dat je alles ook helemaal zelf moet doen!
5. Communication is key Aan het begin van iedere klus probeer ik goed in beeld krijgen wat een klant wil en schrijf ik een duidelijk plan uit. Zo is het voor beide partijen duidelijk wat er verwacht wordt. Het is daarnaast heel belangrijk om te communiceren over wat je van je klant nodig hebt, want zonder input van je klant kun je niet beginnen (al denken klanten hier vaak zelf anders over ;-)). Zorg voor wederzijdse goedkeuring van dit plan en houd je hier vervolgens ook aan. Wil de klant onderweg toch iets toevoegen? Dan koppel ik dat terug met de bijbehorende kosten en het moment waarin het in mijn planning past. Ga jezelf niet in allerlei bochten wringen om de klant te pleasen maar blijf dicht bij jezelf (en de planning!).
6. Durf om hulp te vragen Toen ik begon met freelancen vond ik het lastig om aan te geven dat ik niet in alle aspecten van een klus even goed was. Zo heb ik bijvoorbeeldweleens een tekstschrijver uit eigen zak betaald, dat zou ik nu nooit meer doen.
Het is juist sterk om aan te geven dat je er liever iemand bij betrekt met een andere specialisatie. Uiteindelijk wordt het beste resultaat bereikt als jij in je kracht gaat staan en oplossingsgericht meedenkt over hoe de klus het best uit de verf komt. Geen klant die het daar niet mee eens is!
7. Volg je intuïtie De grote vraag die je jezelf altijd moet blijven stellen is: gaat mijn hart hier sneller van kloppen? En ben ik de juiste match voor deze klant en deze vraag? Ik volg hier bij mijn onderbuikgevoel. Als een klant bijvoorbeeld in het eerste gesprek al drie keer van idee verandert vind ik dat geen goed voorteken. Je wilt voorkomen dat het een zenuwslopend traject wordt waarin je alleen maar bezig bent met klantmanagement en niet met creatie (behalve als jij hier wel uitdaging in ziet blij van wordt natuurlijk).
8. Vertrouw erin dat het goed komt Voor jezelf werken betekent veel verantwoordelijkheid en soms een onzeker bestaan. Je moet alle beslissingen zelf maken en er is niemand die hierbij in de juiste richting duwt. Ik geloof erin dat je gaande weg hetgeen vind waar jij goed in bent en het beste bij je past (ook doordat je soms juist dingen doet die niet bij je passen, zo weet je wat je niet wil). Als je de juiste weg hebt gevonden en je blijft hierin vertrouwen dan zul je zien dat de juiste dingen op het juiste moment op je af zullen komen. (Zie bovenstaande quote van Einstein!). Maar ik denk dat iedere freelancer, op elk moment van zijn of haar carrière onzekere periodes kent. Ook dat hoort er gewoon bij.
Meer weten over Anneroos en haar werk? Check haar website.